Wanneer je begint met beleggen kan het zijn dat je, naast je maandelijkse inleg, ook eenmalig een wat groter bedrag wil inleggen. Er zijn twee manieren om dat te doen: het hele bedrag in één keer, als zogenaamde ‘lump sum’, of verdeeld over een aantal maanden of zelfs jaren. Bij dat laatste maak je gebruik van de Dollar Cost Averaging strategie. In dit artikel bespreken we de twee opties zodat je uiteindelijk zelf kan kiezen welke strategie het beste bij jou past.

Lump Sum beleggen

Statistisch gezien is je geld in één keer beleggen vaak de beste zet, want “time in the market beats timing the market”. Dat is een mooie uitspraak waar niks meer mee wordt bedoeld dan dat de markt op de lange termijn tot nu toe altijd omhoog gaat, doordat er sprake is van economische groei. Als je kijkt naar de grafieken van een week, maand of jaar zijn er wel periodes van dalende koersen, maar als je uitzoomt naar periodes van 10 jaar of langer, zijn die er bijna niet. Dat betekent dat er zo goed als geen momenten zijn waarop je verlies zou maken op je beleggingen als je na 20 jaar besluit om die te verkopen.

Aan de andere kant vereist succesvol Lump Sum beleggen wel een bepaalde mate van onverschilligheid, want tijdens correcties kunnen de beleggingen die jij hebt aangekocht tijdelijk minder waard zijn. Daar moet je wel op voorbereid zijn en mentaal tegen kunnen! Natuurlijk hebben de koersen zich (tot nu toe) altijd hersteld na een correctie of crash, maar je beleggingen met 20% of meer zien afnemen, net nadat je bent begonnen met beleggen en een groot bedrag hebt ingelegd vereist nogal wat van een mens!

Dollar Cost Averaging

Het alternatief voor Lump Sum beleggen is om gebruik te maken van de Dollar Cost Averaging strategie. Dollar Cost Averaging is een beleggingsstrategie waarbij je op vaste momenten, bijvoorbeeld een keer per maand of twee keer per week, een beleggingsproduct aankoopt voor een vast bedrag, ongeacht de koers op dat moment. Na verloop van tijd zal je een gemiddelde aankoopkoers hebben die in de buurt komt van de gemiddelde koers die het beleggingsproduct in die periode heeft gehad. Afhankelijk van hoe groot het bedrag is en hoe lang je er de tijd voor wil nemen, deel je het bedrag op en breng je het gedurende enkele maanden of zelfs jaren geleidelijk aan op de markt.

De gemiddelde aankoopkoers van je beleggingen kan uiteindelijk wat hoger uitvallen als je gebruik maakt van de DCA strategie dan als je gebruik zou maken van de de Lump Sum strategie. Het voordeel is dat het veel minder stressvol is als je de Dollar Cost Averaging strategie gebruikt - want ja, succesvolle beleggers hebben vaak ook een sterke mindset!

Hoe dat zit? Doordat je bij Dollar Cost Averaging steeds een relatief klein bedrag inlegt, krijg je na verloop van tijd een gemiddelde aankoopkoers. Normaal gesproken is een gemiddelde performance niet zo top, maar bij beleggen wel! Het is namelijk extreem moeilijk om de markt te verslaan, zeker op de lange termijn. Doordat je met Dollar Cost Averaging een gemiddelde aankoopkoers creëert en Pennywise ervoor zorgt dat jouw beleggingen breed gespreid zijn, zal jouw portefeuille het ongeveer even goed doen als de markt in zijn geheel.

Lump Sum beleggen vs. Dollar Cost Averaging in de praktijk

Stel het is 27 januari 2020. COVID-19 is nog een relatief onbekende griep je hebt net besloten om €1.000 te gaan beleggen. Dan sta je voor een keuze: kies je voor Lump Sum beleggen of ga je voor Dollar Cost Averaging?

Als je in januari 2020 die €1.000 in een keer via Pennywise had belegd, dan zou dat vandaag (juli 2021) €1.227 (+22.7%) waard zijn geweest. Klinkt top natuurlijk! Maar - en daar komt ie, het addertje onder het gras - slechts enkele weken nadat je geld had belegd, kregen we te maken met een flinke correctie op de beurs. De koersen kelderden in sommige gevallen wel 40%! Opeens was jouw €1.000 in maart 2020 nog maar €806 (-19.4%) waard... Je zag die mooie wereldreis waar je van droomde al in rook opgaan en elke keer dat je keek naar jouw beleggingen was er weer een paar tientjes aan waarde verdampt. Ai!

Het wordt dan steeds aantrekkelijker om je beleggingen te verkopen en je verlies te nemen, “want wie weet zijn mijn beleggingen straks helemaal niks meer waard”. Dit kan voor een groot deel verklaard worden door de loss aversion theorie (letterlijke vertaling: verliesaversie). Mensen vinden het namelijk veel erger om €100 te verliezen, dan dat ze blij zijn als ze €100 cadeau krijgen of verdienen.

Dat geld verliezen veel meer pijn doet dan hetzelfde bedrag ontvangen, zien we ook terug in een veelgemaakte fout: je beleggingen verkopen om je verlies te nemen op het moment dat er een beurscorrectie plaatsvindt. Dat voelt misschien wel logisch, want je wil je verliezen - zeker als beginner - beperken en het liefst natuurlijk helemaal voorkomen. Toch blijkt verkopen tijdens een beurscorrectie keer op keer de verkeerde keuze te zijn!

Als je tijdens de corona crash je beleggingen niet zou verkopen, en deze gewoon vast zou houden, zouden je beleggingen vandaag de dag €1.227 waard zijn. Ver boven die €806 die ze waard waren tijdens de corona crash en ook meer dan je initiële inleg van €1.000!

Maar let op: onderschat niet hoe stressvol momenten zoals de corona crash kunnen zijn voor beginnende beleggers. Tijdens crashes op de beurs besluiten veel particuliere beleggers om hun beleggingen te verkopen. Dit doen ze ofwel omdat ze hun verliezen willen nemen en beperken, ofwel omdat ze er vanuit zijn gegaan dat ze op een later moment voor een lagere koers terug in kunnen stappen. In beide gevallen loopt dit vrijwel altijd verkeerd af en maken deze beleggers meer verlies dan beleggers die hun beleggingen vasthouden voor de lange termijn!

Als je in januari 2020 kiest voor de Dollar Cost Averaging strategie en besluit om elke maand €50 in te leggen, ziet het resultaat er iets anders uit. Je beleggingen zouden in dat geval nu €1.099 (+9.9%) waard zijn. Minder dus dan als je had gekozen voor de Lump Sum strategie, maar je bent tijdens je eerste jaar als belegger ook veel minder op de proef gesteld!

Doordat je gebruik maakte van de Dollar Cost Averaging strategie kon je tijdens de eerste maanden van 2020 profiteren van de dalende koersen en in de laatste maanden van 2020 meeliften op het sterke herstel dat de wereldeconomie liet zien.

Best of both worlds

Twijfel je tussen Lump Sum en Dollar Cost Averaging? Dan kan je ook nog kiezen voor een gouden middenweg en het allebei doen. In dat geval zou je eerst €500 kunnen inleggen en de 5 maanden daarna €100 per maand. Op die manier kan je zowel profiteren van de statistische slimheid van Lump Sum beleggen, maar ook je eigen gedrag en gevoelens in toom houden door gebruik te maken van de Dollar Cost Averaging strategie.

Dus, welke strategie kies je?

Tja, dat blijft een lastige keuze en hangt voor een groot deel af van jou en jouw risicobereidheid, maar voor de meeste mensen is Dollar Cost Averaging de beste keuze. In dat geval wordt je het minste in de verleiding gebracht om in slechte tijden je beleggingen te verkopen en profiteer je van zowel stijgingen (vanwege de beleggingen die je al bezit en het rente-op-rente effect) als dalingen (vanwege de beleggingen die je nog gaat kopen) op de beurs.