Heb je al weleens gehoord van FIRE? Dit fenomeen is overgewaaid vanuit de Verenigde Staten, waar het een stuk gebruikelijker is dat werknemers zelf voor hun pensioen moeten zorgen. In Nederland wordt je pensioen vaak deels door je werkgever geregeld, maar onder andere door het verhogen van de AOW leeftijd en het veranderende sociale stelsel wordt FIRE ook in Nederland steeds bekender en populairder.

Wat is FIRE?

FIRE (maar eigenlijk is het FI/RE) staat voor financially independent/retire early. In de kern draait FIRE om het minimaliseren van je uitgaven en het maximaliseren van je inkomsten, zodat je een zo groot mogelijk gedeelte van je inkomen kan investeren. Het doel is om uiteindelijk een dermate hoog vermogen en dermate lage uitgaven te hebben zodat je kan leven van het rendement op je vermogen. Doordat je dan niet meer hoeft te werken om rond te kunnen komen ben je financially independent. Als je wil kan je natuurlijk doorgaan met werken, maar aangezien je het salaris niet meer nodig hebt, kun je ook met vroegpensioen gaan, oftewel retire early.

Waar komt de FIRE beweging vandaag?

FIRE, financial independence en het idee daarachter werden voor het eerst gedeeld in het boek ‘Your Money Or Your Life’ uit 1992 van Joseph R. Dominguez, Monique Tilford, en Vicki Robin, maar de term FIRE en het gedachtengoed werden pas echt populair vanaf 2007 met de opkomst van allerlei (anonieme) Amerikaanse blogs die schreven over FIRE. De meest bekende blog die nu nog steeds online is, is waarschijnlijk die van Mr. Money Mustache. Deze Canadees is in 2005 op 30-jarige leeftijd met pensioen gegaan. Door zijn goedkope levensstijl van ongeveer $25.000 per jaar en relatief hoge inkomen van ~$134.000 per jaar waren hij en zijn vrouw binnen een paar jaar financially independent.

Wat is het verschil tussen financieel onafhankelijk en financially independent?

Is het je opgevallen dat ik steeds de term financially independent gebruik, in plaats van de letterlijke Nederlandse vertaling financieel onafhankelijk? Dat is niet zonder reden! Financieel onafhankelijk betekent in de Nederlandse context namelijk net wat anders dan financially independent in de Amerikaanse context. Volgens het CBS is iemand financieel onafhankelijk wanneer je inkomen uit arbeid en/of uit je eigen onderneming hoger is dan het wettelijk minimumloon. Dat is dus net wat anders dan wat we bedoelen met financially independent, oftewel leven van het rendement op je vermogen!

Wat is het verschil tussen FIRE en “gewoon” met pensioen gaan?

Bij FIRE leef je van het rendement op je vermogen en kom je nooit aan het startkapitaal van je FIRE bedrag. Je vermogen is zo groot dat je eigenlijk een soort grote geldmachine hebt gecreëerd. Zolang je niet aan het startkapitaal komt, kan je het rendement afromen en gebruiken om van te leven. Bij gewoon met pensioen gaan is dat niet het geval. Je vermogen is vaak niet groot genoeg om alleen het rendement af te romen, en dus maken de meeste mensen hun pensioenpot helemaal op tijdens hun pensioen. Interen op je vermogen is bij FIRE dus iets wat je ten alle tijden wil voorkomen, omdat je dan eigenlijk je geldmachine beschadigd. Bij gewoon met pensioen gaan is het juist wel heel normaal om in te teren op je vermogen. De reden dat de meeste FIRE aanhangers dit ten alle tijden proberen te voorkomen, is dat zij vaak veel langer moeten kunnen leven van hun vermogen dan mensen die op hun 67e met gewoon pensioen gaan.

Wanneer ben je FIRE?

Heel kort door de bocht ben je FIRE wanneer je kan leven van het rendement op je vermogen. Maar, hoeveel geld je daar dan precies voor nodig hebt verschilt heel erg per persoon! De meeste FIRE aanhangers berekenen hun FIRE bedrag met behulp van de 4% regel, welke is ontstaan uit de Trinity study. Daarin werd onderzocht hoeveel geld je kan opnemen uit je pensioenportfolio zonder ooit aan het startkapitaal te komen en tegelijkertijd de inflatie bij te kunnen houden. De 4% regel gaat er vanuit dat zolang je een goed gespreide beleggingsportefeuille hebt die bestaat uit aandelen of aandelen ETF’s, je elk jaar 4% aan deze portefeuille kan onttrekken, je de inflatie bij kan houden en je waarschijnlijk nooit aan het startkapitaal hoeft te komen.

Hoeveel geld heb je nodig om FIRE te zijn?

Op basis van de 4% regel kan je uitrekenen hoeveel jij in jouw situatie nodig hebt om FIRE te zijn. Als we er vanuit gaan dat je elk jaar €40.000 nodig hebt om rond te komen, dan moet je dus jaarlijks €40.000 kunnen onttrekken aan je vermogen. €40.000 x 25 = €1.000.000, oftewel, je FIRE bedrag is een miljoen. Dat is natuurlijk best wel heel erg veel geld, dus veel FIRE aanhangers pakken het anders aan en gaan op de bespaartour.

Het dubbele effect van besparen

Het voordeel van besparen in de context van FIRE is namelijk tweeledig: aan de ene kant worden je jaarlijkse kosten lager, dus wordt je FIRE bedrag ook lager, maar aan de andere kant houd je door te besparen ook meer geld over om te beleggen, wat betekent dat je ook nog eens sneller je FIRE bedrag zal halen! Veel FIRE aanhangers hebben daardoor een veel lager uitgavenpatroon, en geven bijvoorbeeld maar €24.000 of zelfs €12.000 uit per jaar. In dat geval is je FIRE bedrag nog maar €600.000 of €300.000. Dat is natuurlijk nog steeds veel geld, maar het komt wel alweer wat dichter in de buurt bij wat realistisch en haalbaar is voor de meeste mensen.

Wat is de invloed van je savings rate?

Als je je voornamelijk richt op die FIRE bedragen, is het niet gek als je je overweldigd voelt en misschien zelfs het idee hebt dat FIRE worden niks voor jou is, omdat het ver buiten bereik lijkt te liggen. Mijn favoriete manier om uit te vogelen hoe snel je FIRE kan worden is daarom niet om te gaan rekenen met absolute getallen en mijn FIRE bedrag, maar met procenten. Je savings rate om precies te zijn! Je savings rate is het verschil tussen je inkomsten en je uitgaven, uitgedrukt in procenten.

Voorbeeld

Verdien je bijvoorbeeld €2.000 netto per maand, geef je daarvan €1.500 uit en zet je €500 opzij om te sparen of te beleggen? Dan is je savings rate 25% en zal het ongeveer 32 jaar duren voordat je je FIRE bedrag bij elkaar hebt, er van uitgaande dat je nog niks hebt gespaard tot op dat moment. Is je savings rate geen 25% maar 50% doordat je bijvoorbeeld meer bent gaan besparen of meer bent gaan verdienen, dan kan je binnen 17 jaar FIRE bent. En ben je écht een fanatieke FIRE aanhanger en is je savings rate 70%, dan ben je al binnen 8.5 jaar klaar om te stoppen met werken. Door te rekenen met jaren en percentages in plaats van absolute getallen, wordt FIRE nastreven al een stuk minder daunting en raak je waarschijnlijk veel minder snel ontmoedigd - althans, dat geldt voor mij!

Hoe word je FIRE?

FIRE worden is eigenlijk heel simpel, maar niet makkelijk. Maak het verschil tussen je inkomsten en je uitgaven zo groot mogelijk (dus genereer meer inkomsten dan dat je geld uitgeeft, en niet andersom haha) en investeer het bedrag dat je overhoudt. Doe je dit een aantal jaar op rij en kom je in de tussentijd niet aan je kapitaal, dat kan je op het moment dat je vermogen 25x zo groot is als je jaarlijkse uitgaven leven van het rendement op je vermogen en ben je dus FIRE.

Kan je FIRE worden zonder te beleggen?

In theorie kan je ook zonder te beleggen FIRE worden, maar het is wel een stuk moeilijker. Binnen de FIRE movement zijn indexfondsen het populairst om vermogen op te bouwen, en met goede reden: je hebt er weinig kennis voor nodig, je portefeuille is goed gespreid, en je kan een gemiddeld jaarrendement van zo’n 7 à 8% verwachten. Er zijn ook FIRE aanhangers die liever in vastgoed investeren en op die manier een passief inkomen opbouwen, maar zij zijn wel in de minderheid. Daarnaast is het natuurlijk een stuk lastiger om een vastgoedportefeuille op te bouwen in Nederland, dan om elke maand een vast bedrag te beleggen in een indexfonds!

Kan iedereen FIRE worden?

Ja en nee… Aan de ene kant kan iedereen op termijn FIRE worden, maar dan moet je wel geduld hebben. Zelfs als je maar 5% van je inkomen apart weet te zetten, ben je na 66 jaar FIRE. Aan de andere kan niet iedereen FIRE worden, omdat er natuurlijk ook genoeg mensen zijn die leven van het minimumloon of een uitkering. In de meeste gevallen kunnen zij geen 5% missen van hun budget, dat hebben ze nodig om in hun dagelijkse levensonderhoud te voorzien. Maar heb je een modaal inkomen, dan is FIRE ook voor jou een mogelijkheid! Wel vereist het een bepaalde mate van discipline en moet je natuurlijk keuzes maken. FIRE nastreven is lastig als je én elk jaar een verre reis wil maken, én een nieuwe garderobe wil, én om de vijf jaar een nieuwe private lease auto wil.

Welke vormen van FIRE zijn er allemaal?

Naast de gewone vorm van FIRE zijn er ook nog een aantal andere vormen van FIRE die ik nog even wil aanstippen in dit artikel. Zo heb je Fat FIRE, Lean FIRE, Barista FIRE en Coast FIRE.

Fat FIRE

Om Fat FIRE te zijn heb je vaak enkele miljoenen nodig, zodat je een wat duurdere levensstijl kan aanhouden. In Nederland kan je daarbij denken aan bijvoorbeeld elke week uit eten in een goed restaurant, meerdere keren per jaar op vakantie naar een mooie bestemming en wonen in een afbetaald huis van meer dan 6 ton.

Lean FIRE

De tegenhanger van Fat FIRE is Lean FIRE. In het geval van Lean FIRE streef je ernaar om zo snel mogelijk te kunnen stoppen met werken door je uitgaven zo laag mogelijk te houden. In de opbouwfase hebben deze mensen vaak een savings rate van 60% of meer, en wanneer ze eenmaal FIRE zijn houden ze een heel zuinig uitgavenpatroon aan.

Coast FIRE

De laatste vorm van FIRE is Coast FIRE. Dit is eigenlijk een voorstadium van FIRE op latere leeftijd. Mocht je bijvoorbeeld op je 50e met €600.000 in je FIRE pot met vroegpensioen willen gaan en heb je op je 30e al €160.000, dan kan je vanaf dat moment coasten naar FIRE. Zelfs als je in die 20 jaar geen enkele cent meer bijlegt, zal je door het rente-op-rente effect alleen toch je FIRE bedrag halen - er vanuit gaande dat je een gemiddeld jaarrendement van 7% weet te behalen op je beleggingen, wat goed mogelijk is als je indexbelegt.

Een alternatief voor FIRE: HOT

Voor heel veel mensen is FIRE een mooi idee, maar toch iets te extreem. Dat is waar HOT om de hoek komt kijken. HOT staat voor happy, opportunity rich, time rich en verschilt van FIRE doordat geluk en kansen ook mee worden gewogen. Met een HOT pot van bijvoorbeeld twee jaar aan uitgaven kan je gemakkelijk je baas vaarwel zeggen als het werk je niet meer bevalt of om een sabbatical te nemen, maar hoef je niet alles op alles te zetten om je savings rate maar zo hoog mogelijk te krijgen.

Daarnaast is het voor veel mensen helemaal geen droom of doel om te kunnen stoppen met werken, omdat ze het heel erg leuk vinden of omdat het ze een levensdoel geeft. In dat soort gevallen heb je minder reden én motivatie om naar FIRE toe te werken, maar kan het opbouwen van een HOT pot wél heel erg nuttig zijn.

Of je nu zo snel mogelijk wil stoppen met werken, tijdens je vroegpensioen luxe wil leven, of gewoon een HOT pot wil opbouwen, indexbeleggen bij Pennywise kan je helpen om deze dromen waar te maken. Leg maandelijks een bedrag in, geef je beleggingen tijd om te groeien, en wij doen de rest!